اعتماد مردم نشانه ی لطف خداست
پرسش پنجاه و هشت :
سلام جناب دکتر. من پسرم رو که ۲سال و ده ماهشه از شهرستان آوردم خدمت شما. تشخیصتون بیش فعالی تکانشگری بود. الان راجع به ماساژها چندتا سوال داشتم اول اینکه پسرم نمیذاره باباش ماساژش بده البته برای خودمم مقاومتش زیاده ولی من چون وقت بیشتری باهاشم و فرصت دارم میتونم وقتی خلقش سرجاشه راضیش کنم ماساژش بدم ولی باباش بیشتر وقت سرکاره خواستم ببینم خودم میتونم ماساژ رو انجام بدم؟ و سوال دوم اینکه اگه بچه از یک حرکت خیلی بدش بیاد و به هیچ وجه نذاره براش انجام بدیم میتونیم اون حرکت رو از توالی حرکات ماساژ حذف کنیم؟ یا به زور انجامش بدیم؟
سوال آخرم اینکه توی خواب میتونم بعضی وقتها ماساژ رو براش انجام بدم؟
ممنون میشم جواب بدید
پاسخ از دکتر ابراهیم پیشیاره:
درود و سلام ، وقت خوش. لطفا دقت بفرمایید که چون سرکارعالی توضیحات خاصی در مورد پسرتان و رفتارهایشان ارائه نکرده اید و متاسفانه اندکی مبهم و مغشوش توضیح داده اید؛ بنابراین بنده مجبور هستم اندکی توضیحات لازمه را ارائه نمایم تا این پاسخ ها بتواند برای سایر هموطنان ارجمند و ارزشمند نیز مفید واقع گردد(البته به امید خدا). ارائه تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه آنهم از نوع تکانشگری باید توسط روانپزشک کودک صورت بگیرد و معمولا حداقل پس از سن چهار سالگی تعیین می گردد؛ بنابراین بر اساس گزارشهای شما و خانواده و رفتارهای کودکتان، قطعا بنده خدمتتان عرض نموده ام که این رفتارها در صورت عدم تقویت زیربناهای حس های بنیادین شامل حس عمقی، حس لمسی و حس تعادلی ( مشهور به حس های بنیادی در هرم یکپارچگی حسی هستند که در رویکرد SI بر کلیه رفتارها و عملکردهای فرد تاثیر می گذارند) میتواند احتمال و ریسک ابتلا ی به اختلال نقص توجه همراه به بیش فعالی را در سنین آتی بالا ببرد.
آنچه که در کلینیک کاردرمانی رشد ارائه می گردد و به خانواده ها آموزش داده می شود مجموعه ای از تمرینات تقویت حسی می باشد که بر اساس رفتارهای ناهنجارکودک دسته بندی می شود و بسته به نوع اختلال به صورتهای خاص و ویژه انجام می گردد بنابراین برای هر کودک و هر نوع اختلال رفتاری از انواع Somatodyspraxia و Vestibular integration deficit و Poor sensory perception (از انواع اختلالات “اختلال یکپارچگی حسی”) انتخاب می گردند و ویژه و مخصوص آن علامت و آن نشانه ی رفتاری می باشند؛ ولی آنچه که در کلیه این تمرینات به صورت نقطه مشترک می باشد عبارتست از تنظیم سطح هوشیاری، افزایش آگاهی بدنی، و تنظیم آگاهی محیطی و تنظیم سطح هیجانی و کنترل آن. پس نتیجه می گیریم که این تمرینات از نوع ماساژهای معمول و رایج پوستی و مفصلی که فقط برای رفع خستگی و ریلکسیشن و یا افزایش کارآیی عضلات انجام می گردند نیستند بلکه با عملکردهای زیربنایی سیستم عصبی مرکزی(مغز) یعنی هوشیاری و آگاهی در ارتباط هستند؛ بنابراین در مواردی که قرار هست تمرینات توسط خانواده و در منزل انجام بشود، در صورتیکه توسط والد همجنس انجام گردد بمراتب بهتر و ایمن تر خواهد بود، زیرا در برخی از این نوع تمرینات تماس نزدیک و یا مستمر و یا تحریکات متضاد (از نوع دما و یا جنس تحریک و یا شدت تحریک) لمسی یا عمقی با نواحی دارای بار هیجانی می باشند.
و اما اکنون که در مورد الگوها و تمرینات تقویت حس های بنیادین (حس لمس، حس عمقی و حس تعادلی) که بطور تخصصی در کلینیک کاردرمانی رشد ارائه و انجام می شوند و به خانواده ها آموزش داده می شوند علت توصیه های بنده را متوجه شدید؛ تصور می کنم پاسخ به پرسشهای تان راحت تر می شود و قابل درک تر می شوند:
اول اینکه همچنان اعتقاد دارم کلیه تمرینات بهتر است توسط والد همجنس انجام گردد.
دوم اینکه اگر قرار هست توسط والد غیرهمجنس انجام گردد بهتر است آنهایی که در نواحی پشتی و پیشانی و صورتی و کف دست و کف پا هستند را انجام بدهید و از انجام الگوها و تمرینات تقویت حس های بنیادین (به قول مردم عادی؛ ماساژ) مربوط به تنه و شکم و لگن و سینه ای پرهیز کنید و حداقل فقط آنها را به والد همجنس واگذار کنید.
سوم اینکه لطفا به شرایط اتاق و مکان انجام این تمرینات توجه بفرمایید نظیر تنها بودن در یک اتاق ، آرامش بخش و لذتبخش بودن صدای موسیقی در اتاق؛ پرهیز از بکارگیری محرک های بینایی نظیر تلویزیون و بازی های تصویری موبایل و موارد مشابه؛ افزایش همکاری کودک با سخن گفتن با او؛ استفاده از موضوعات و قصه های شنیداری مورد علاقه ی کودک و یا استفاده از پاداش و جایزه های غیر خوراکی (بطور مثال بازی با پدر و مادر و یا رفتن به پارک).
چهارم افزایش تدریجی مدت زمان انجام الگوها و تمرینات تقویت حس های بنیادین بطور اندک اندک و همراه با کسب همکاری کودک ( پنج دقیقه به پنج دقیقه به زمان انجام تمرینات افزوده گردد).
پنجم اینکه در گام های اول برقراری ارتباط با کودک و عادت دادن او به انجام این تمرینات میتوانید فقط موارد تمرینی مورد علاقه وی را انجام بدهید و سپس یک مورد یک مورد به آن بیافزایید بنابراین واضح و بدیهی است که ترتیب و توالی تمرینات در این مرحله مقدماتی کاملا به هم می ریزد و این مرحله ممکن است که یک ماه به طول بیانجامد ولی بمحض پذیرش کودک و همکاری وی در انجام کلیه تمرینات و عادت به انجام همه ی آنها بهترین حالت اینست که به شیوه ی ترتیب و توالی مورد نظر متخصصین در کلینیک کاردرمانی رشد بازگردید و آنرا سرلوحه ی کار خودتان قرار بدهید.
ششم اینکه هیچگاه امنیت روانی و اعتماد کودک به خودتان و شرایط امن منزل و خانه تان را برای ایشان خراب نکنید و اگر کودک در حال بیداری اجازه انجام تمرینات را نمی دهد اصلا و اصلا در خواب برای ایشان و بدون رضایت کودک انجام ندهید که ممکن است عواقب وخیم روانی برای ایشان ایجاد کنید مثل ترس در خواب و یا بیداری های ناگهانی همراه با جیغ و … .
با سپاس فراوان از پرسش ارزشمندتان * سربلند باشید.
