پرسش چهل وچهارم: سلام. پسر سه سال و ۷ ماهه ای دارم که دیرتر از همسالانش به حرف افتاد و هنوز از لحاظ گفتاری به نسبت تاخیر دارد. هم با بچه ها و هم با بزرگسالان به خوبی بازی میکنه، ارتباط چشمی خوبی داره، به ماشین بازی علاقه مفرط داره اما شکل بازیهاش درست و بجا هست ( یعنی مثلا با ماشینهاش مسابقه میده بنزین میزنه و در کل بازی با ماشین به جلو و عقب بردن و حرکات تکراری نمیگذره) بازی های تعاملی و بازیهای سمبلیک رو خوب انجام میده، خود کفا نیست، به من وابسته است، حرکات تکراری ندارد، احساسات و هیجانات بجا و درستی داره، لجباز است، یک دنده است، از لحاظ پردازش حسی مشکل داره (چشایی: تنوع غذایی کمی دارد و به اصطلاح بدغذاست و تا حد کمی حس لامسه اش مشکل دارد)، حس عمومیش مشکل داره، اضطراب جدایی داره، اکوللیا ندارد، ضمایر و جملات را به درستی بیان می کند اما هنوز وضوح گفتارش کم است، کاملا به محیط توجه دارد مگر اینکه غرق در انجام کاری شود، به اطرافیان توجه دارد، به ورود و خروج افراد به منزل یا هر کجا که باشیم واکنش بجا دارد، از حمام کردن به ویژه شستن سر بدش میاد، خواب خوبی دارد، به دوستیابی علاقه دارد، خود رای است، به تلویزیون و موبایل علاقه دارد، کم جرات است، تا به حال به دلایل مختلف ۴ بار بیهوشی داشته.
از ۲ سالگی پیش چندین کاردرمانگر، گفتار درمان و دکتر مغز و اعصاب برده ام اما هر کدام نظر و عقیده متفاوتی داشتند.
در حال حاضر کاردرمانی حسی و حرکتی همچنین گفتار درمانی را شروع کردیم و پسرم پیشرفت قابل توجهی داشته است.
از شما دو سوال دارم
میخواستم نظر شما را در رابطه با پسرم و اینکه آیا اوتیسم دارد بپرسم
دوم اینکه علائم اوتیسم در سن چهار سالگی چیست؟ چراکه در تمام سایتها علائم اوتیسم تا سه سالگی نوشته شده
ممنون و سپاسگزارم
پاسخ از دکتر پیشیاره:
درود و سلام
وقت خوش
دوست ارجمند در ابتدا باید خدمتتان عرض کنم همانطورکه خودتان فرموده اید و از متن گزارش دادن شما هم بر می آید مشخص است که قطعا در سایتهای مختلف علائم کامل تشخیص اختلال اوتیسم را مطالعه کرده اید و بدنبال اطلاعات معتبر تر و قابل قبول تری هستید، بنابراین جهت تکمیل اطلاعات شما و همچنین کاهش دوباره گویی بنده ؛ شما را به پاسخ پرسشهای شماره های سه و هفت در سایت www.Pishyareh.com بخش پرسش و پاسخ ارجاع میدهم ولی جهت تکمیل موارد خدمتتان عرض می کنم که قطعا پسر عزیز شما علائم ابتلا به اختلال اوتیسم را بروز نمی دهد و اینها تابلوی بالینی کامل اختلال اوتیسم نیست ولی دقت داشته باشید که بنابر عللی نظیر (توجه داشته باشید که اینها را به عنوان نمونه ذکر می کنم که شاید یک مورد از آنها به شما نیز مرتبط باشد) ترس از ارتفاع شدید شما، قرار گرفتن در شرایط استراحت مطلق بارداری، مشکل پایین بودن تراکم استخوانی اندک شما در دوران بارداری و یا کم تحرکی کودک و بد قرار گرفتن کودک در دوران جنینی باشد علائم اختلال در حس عمقی یا خودآگاهی بدنی در فضا یا Proprioceptive را نشان می دهد که در هرم یکپارچگی رشد یا Sensory Integration Pyramid هم ملاحظه می فرمایید
میتواند باعث برهم خوردن مشارکت اجتماعی ایشان و کم جرات بودن و یا پایین بودن اعتماد بنفس اش میشود که نشانه های آن به صورت خودرایی، لجبازی و کم توجه ای به خواسته های دیگران و ابراز علاقه های افراطی به اشیاء و اسباب بازی هایش، بدغذایی و تنوع محدود غذایی و بروز اضطراب جدایی در بخش علائم رفتاری بروز می یابد و در بخش نشانه های جسمانی نیز کم طاقت بودن نسبت به ضربات قطرات دوش حمام در طی شستشو، درخواست مستمر جهت رفتن و قرار گرفتن در هوای آزاد را خواهد داشت. اینگونه اختلالات در رویکرد بالینی ” یکپارچگی حسی” به عنوان “سوماتو دیس پراکسیا Somatodyspraxia “ در نظر گرفته می شوند که در زیر شاخه ی اختلالات مربوط به “تمییز و تمایز حسی Sensory discrimination disorder ” قرار می گیرند وکنش و واکنشهای مربوط به حیطه ی” تعاملات مرتبط با وضعیت بدن در فضای پیرامونی” را تحت تاثیر قرار میدهند که یکی از علائم بروندادی آن اختلال در وضوح کلام و گفتار کودک است. بنابراین جهت انتخاب مداخلات کاردرمانی لازم برای ایشان میتوانید به گروه مداخلات مناسب و ترجیحی برای این دسته از اختلالات در کتب مربوط به حیطه ی ” یکپارچگی حسی ” در زمینه های کاربردی و بالینی مراجعه بفرمایید که کتب ارزشمندی به زبان فارسی در این عرصه نیز موجود است.
از جمله این مداخلات باید در رویکرد “یکپارچگی حسی” به ماساژهای مبتنی بر تکنیک های حمام متضاد(اعم از دمایی و غیر دمایی)، بمباران حسی و افتراق سیستمهای حسی و کدبندی آنها با الگوهای رفتاری و تقویت عملکردی سوبرتری یا غلبه طرفی و تسهیل توالی های حرکتی Sequencing وPraxis پراکسیس حرکتی اشاره کنیم.
از جمله این مداخلات باید در رویکرد “یادگیری حرکتی” به کاربرد ریتم و سرعت های متنوع الگوهای حرکتی مختلف و کسب مهارتهای حرکتی توام با ارتقای سطح عملکردهای تعادلی در قالب حرکات ماهرانه اشاره کرد و از تکنیکهای فیدبک و فیدفوروارد همراه با Augmented feedback ها سود برد.
از جمله این مداخلات باید در رویکرد “ادراکی – حرکتی” به تقویت عملکردهای متقارب Contralateral و همچنین افزایش ادراک حرکتی و هماهنگی های بخشهای مختلف بدنی Coordination درسطح Dynamic stability هم در کاردرمانی و هم در گفتاردرمانی استفاده نمود.
با سپاس فراوان از پرسش ارزشمندتان * سربلند باشید.
ابراهیم پیشیاره- دفتر کاردرمانی رشد