چگونگی ایجاد قوس کف پا
تقریبا تمام بچه ها در هنگام تولد صافی کف پا دارند که به آن صافی کف پای فیزیولوژیک Physiologic flat foot می گویند. این حالت عمدتا به علت شل بودن تاندون ها و لیگامان های کف پا و به علت ضعیف بودن عضلات کف پا و همچنین به علت چربی است که در زیر پوست کف پای بچه وجود دارد.
به تدریج و در سال های بعدی عمر، با سفت شدن بافت های نرم کف پا و قوی تر شدن عضلات و از بین رفتن چربی کف پا، قوس کف پا ظاهر می شود. معمولا قوس کف پا در سنین ۷-۵ سالگی به وجود می آید. در حدود ۲۵-۱۵ درصد افراد این قوس هرگز ایجاد نمی شود و کف پای آن ها همیشه صاف باقی می ماند ولی صافی کف پا در اکثریت این افراد هیچ گونه ناراحتی را برای آن ها ایجاد نمی کند.
انواع کف پای صاف
صافی کف پا مشکلی است که در آن قوس کف پا که معمولاً در سمت داخلی کف پا دیده می شود از بین رفته است. صافی کف پا در بسیاری افراد از نوع صافی قابل انعطاف یا Flexible flat foot است. این افراد وقتی سرپا می ایستند کف پایشان صاف است ولی وقتی روی پنجه پا می ایستند یا وقتی که پایشان را از زمین بلند می کنند قوس کف پا تشکیل می شود. در واقع بسیاری، این وضعیت را اصلاً بیماری ندانسته و ذکر می کنند همان طور که شکل صورت انسان ها با یکدیگر متفاوت است ممکن است شکل کف پایشان هم با هم متفاوت باشد.
در بسیاری از بچه های نوپا وقتی که بچه تازه راه رفتن را آموخته است پدر و مادر متوجه صافی کف پای وی شده و وحشت زده به پزشک مراجعه می کنند. توجه داشته باشیم که صافی کف پا در این سن و سال کاملاً طبیعی است. در اکثر اوقات با افزایش سن بچه، بافت های کف پا به تدریج سفت تر شده و قوس کف پا معمولا تا سنین مدرسه رفتن بچه تشکیل می شود. اگر صافی کف پا تا بعد از این سنین هم ادامه پیدا کرده و موجب درد کف پا شد باید به پزشک مراجعه کرد.
صافی کف پای قابل انعطاف در بسیاری مواقع زمینه خانوادگی دارد یعنی برادر و خواهران یا فرزندان یا یکی از والدین فرد هم ممکن است این حالت را داشته باشد. صافی کف پا گاهی اوقات در حین بارداری یا در سنین بالا تشکیل می شود.
گاهی اوقات صافی کف پا قابل انعطاف نیست به این معنا که وقتی پای بیمار روی زمین نیست هم قوس کف پا دیده نمی شود و یا موقعی که شست پای بیمار به بالا می رود هم قوس کف پا ایجاد نمی شود. به این نوع از بیماری صافی کف پای غیر قابل انعطاف یا ریجید Rigid flat foot می گویند. این نوع صافی کف پا نیاز به توجه بیشتر و درمان دارد. گاهی اوقات صافی کف پا همراه با سفت شدن تاندون آشیل است که در این مواقع هم پزشک معالج دقت بیشتری به وضعیت صافی کف پا می کند.
صافی کف پا از نوع قابل انعطاف بسیار شایع تر از نوع غیر قابل انعطاف یا ریجید است.
