نحوه انتخاب اسباب بازی برای کودک
همه کسانی که این موضوع به سرشان آمده است، می فهمند چقدر ناراحت کننده است دیدن اینکه پس از صرف ساعتها وقت برای انتخاب بی خطرترین، خوش رنگ ترین، سرگرم کننده ترین و آموزشی ترین اسباب بازی برای کودکشان، گیرندۀ ناسپاس بدون اطلاع از امکانات انگیزش بخش ارائه شده به او هنوز به بازی با درپوش ماهیتابه مورد علاقه اش ادامه می دهد!
درسی که باید بگیرید این است که انتخاب بهترین اسباب بازی برای کودک کاری تقریباً ناممکن است. بهترین اسباب بازی آن است که کودک را مجذوب خود می کند و او دوباره و دوباره به سراغ آن می رود و تحریک و لذت بیشتر و بیشتری از آن کسب می کند. این اسباب بازی ممکن است خیلی گران یا خیلی ارزان تمام شود ولی نهایتاً همان اسباب بازی است که کودک از آن لذت می برد و بیشترین امکانات یادگیری را برای وی فراهم می آورد.
برخلاف آنچه والدین انتظار دارند، هر قدر اسباب بازی دارای شکل غیراختصاصی تر و بنیادی تری باشد، جای بیشتری برای قوۀ تخیل کودک باقی می گذارد . مثلا شاید یک تکه چوب که می توان از آن به عنوان شمشیر، چوب جادوگری، یا باتوم پلیس استفاده کرد بیشتر از یک عروسک با لباسهای گران قیمت که فقط می تواند یک شخصیت داشته باشد، به خلاقیت کودک شما کمک کرد.
با وجود این، اسباب بازی های بسیار خوبی وجود دارد که چنان طراحی شده اند که قادرند محرکی برای کودک شما جهت جستجو و کشف چیزهای جدید و یادگیری مهارتهای نو باشند. معیارهایی که متعاقباً گفته می شود به شما کمک می کند بهترین اسباب بازی را برای کودکتان انتخاب کنید.
یکی از مهمترین نکاتی که باید به یاد داشته باشید این است که کودکان، به ویژه در سه سال اول زندگی، به سرعت تغییر می کنند و اسباب بازیی که یک کودک دو ماهه را سرگرم می کند برای یک کودک دو ساله سرگرم کننده نیست و برعکس. کودکان همگام با رشد خود به محرکهای متفاوتی نیاز دارند و انتخاب اسباب بازی بایستی براساس نیازهای متغیر آنها باشد. تناسب داشتن اسباب بازی انتخاب شده با سن کودک بسیار مهم است. اگر اسباب بازی خیلی پیشرفته باشد کودک نمی داند چگونه با آن بازی کند و لذت زیادی از آن نمی برد. اگر هم بسیار ابتدایی باشد حوصلۀ کودک زود سر می رود.
کودکان خیلی خردسال به اسباب بازیهایی هایی نیاز دارند که هر پنج حواس آنها را تحریک کند. اسباب بازی های مناسب برای کودک زیر یک سال آنهایی هستند که رنگها، حالات مختلف سطح ( نرمی یا زبری و غیره ) ، مواد، و شکلهای جالب و متنوع را به کودک می نمایانند. اسباب بازیهایی که صدا درمی آورند و نسبت به عملی که با آنها انجام می شود واکنش نشان می دهند، مثل جغجغه، به کودک احساس تسلط و کنترل می دهند و رشد مهارتهای دستی و هماهنگی او را تسریع می کنند.
کودکان نوپا از بازیهای داخل گذاشتن و بیرون آوردن لذت می برند، لذا مکعبهایی با اندازه ها و شکلهای مختلف، فنجانهای پلاستیکی، قاشق، اسباب بازی های داخل حمام، پیاله، صفحه های گردی که روی قطعات چوبی عمودی سوار می شوند، و هرمهای اسباب بازی، همگی از اسباب بازیهای مورد علاقۀ آنها هستند. اسباب بازی مفید و بادوام برای این مرحله، یک بسته مکعب با اندازه ها و شکلهای مختلف است که در این سن برای انجام بازیهای داخل گذاشتن و بیرون آوردن و بعدا برای انجام بازیهای تخیلی مهمی مثل خانه سازی، قایق سازی، و غیره به کار می رود.
در حدود دوسالگی، کودکان مهارت چرخش مچ دست را کسب می کنند که آنها را قادر می سازد چیزهای مختلف را بپیچانند و درها را باز کنند. اسباب بازیهایی که درپوش پیچی دارند، مکعبهایی که داخل هم چفت می شوند، مجموعه اشکال پیشرفته تر با قطعاتی به شکلهای مختلف که هر یک فقط در داخل یک سوراخ جا می گیرد، تابلو شکل ، و میز نجاری همگی اسباب بازیهای مناسبی برای رشد کودکان در این مرحله سنی به شمار می روند.
کودک پیش دبستانی همچنان از بازی با مکعبها، وسایل نقاشی و رنگ آمیزی، و هر چیزی که محرک بازیهای تخیلی باشد لذت می برد. او می تواند شروع به انجام بازیهای ساده با کارتهای بازی یا دومینوهای تصویری کند. تمام بچه ها بازی کردن را دوست دارند و این برای کودکان مفید است زیرا سبب تقویت دوراندیشی و توانایی پیش بینی عواقب یک کار می شود. بازی همچنین فرصتی است که کودکان هم گاهی بر شما غلبه کنند. به یاد داشته باشید که اگر شما هم در بازیها شرکت کنید، جنبۀ آموزشی بازی برای کودکانتان بیشتر می شود. مثلاً بازیهای کارتی نه تنها تسلط کودکان بر اعداد را بیشتر می کند، بلکه مسلط شدن بر راهبردها ( استراتژی ) را نیز تقویت می کند. این کیفیت برای کمک به کودکان در جهت تلاش برای رسیدن به اهداف مختلف حائز اهمیت است. همچنین سبب تمرکز حواس و پشتکار در اهتمام به یک کار بخصوص تا تمام کردن آن می شود، و رشد ذهنی کودکان را سرعت می بخشد.