فریاد زدن سر کودک ممنوع
امروزه دیگر والدین برای تنبیه کودکان کمتر متوسل به تنبیه بدنی می شوند و در واقع به جای بلند کردن دست، صدای خود را بالا می برند و فریاد زدن سر کودک را انتخاب کرده اند غافل از این که بعضی از کلمات به کار رفته در فریاد ها از صدمات بدنی هم بدترند.
برخی از والدین همیشه در حال فریاد زدن هستند .گویی کودکان صدای آنها را نمی شنوند. وقتی کودکان با هم جنگ و دعوا می کنند، تکالیف شان را انجام نداده اند و والدین مجبور شوند مسآله ای را برای چندمین بار تذکر دهند چنان فریاد می زنند که گویی در اپرا هستند.
گاهی والدین تصور می کنند فرزندشان آنقدر به فریاد آنها عادت کرده است که در صورتی که فریادی را نشنود هیچ عملی را انجام نخواهد داد.
البته والدین در سکوت بعد از فریاد احساس خیلی بدی پیدا می کنند و در واقع این احساس با احساس والدینی که در برخورد با کودک از کمربند استفاده کرده اند تفاوتی ندارد. آنها هم بعد از استفاده از کمربند پشیمان می شوند و به همین شدت ناراحت خواهند شد.
فریاد جای کمربند را می گیرد و هر چه تعداد و نوع کلمات به کار برده شده در هنگام عصبانیت بیشتر باشد، شدت صدمات روحی ایجاد شده در کودک بیشتر و متأسفانه عوارض این صدمات طولانی مدت خواهد بود. می توان با اطمینان گفت بالا رفتن صدا در بیشتر خانواده های امروزی امری طبیعی است. شاید فریاد زدن بر سر نوپایی که در خطر است شروع این رفتار غلط باشد.
وقتی والدین رو درروی کودک با عصبانیت بر سرش فریاد می زنند، کاملاً کنترل خود را از دست داده اند و کلمات را به سمت او پرتاب می کنند، و با توهین و تهدید روح کودک را نشانه می گیرند. البته خیلی سخت است برای بیستمین بار به کودک بگویید وسایل نقاشی ات را از وسط اتاق جمع کن. اما لطفاً به سوال ما پاسخ دهید.
آیا چنانچه در هنگام خرید از فروشگاه متوجه شوید لوازم خریداری شده خوب بسته بندی نشده بر سر فروشنده فریاد می زنید که «چقدر بی عرضه ای؟!» یا وقتی متوجه می شوید که معلم فرزند شما در آموزش ریاضی ضعیف عمل کرده بر سر او فریاد می زنید که «حواست کجاست؟!»
پس چطور به خودتان اجازه می دهید بر سر کودک خود فریاد بزنید؟ این فریاد هم به اندازه ی فریاد زدن در محل کار و محیط اجتماع زشت است. پس چرا تصور می کنیم فریاد زدن در خانه کاری قابل قبول است؟
برخی از والدین این مسئله را خوب درک کرده اند و مراقب رفتار خود هستند آنها به خاطر می سپارند که حتی اگر فرزندشان (بخصوص در سن نوجوانی) به شدت عصبانی شده و فریا د می زند، والدین نباید با فریاد پاسخ او را بدهند. بلکه رفتار آنها باید الگویی برای فرزندان باشد تا توانایی تسلط بر خود را کسب کنند.
باید به خاطر سپرد فریاد زدن برای تصحیح رفتار کودک روش مناسبی نیست. بلکه برای این منظور باید برنامه ریزی بلند مدتی را اجرا کرد. اگر چه فریاد می تواند در کوتاه مدت خطری را از کودکان دور کند ولی اثرات منفی بلند مدت آن قابل جبران نخواهد بود.
اگر می خواهید به کودک آموزش دهید چگونه لباسش را بپوشد لازم نیست بگویید «چقدر بی دست و پایی» وقتی با این کلمات به شخصیت کودک حمله کنید، اعتماد به نفس او را از بین می برید و اینجاست که تخریب آغاز می شود. وقتی کودک یک ساله اشیا را در دهان خود می گذارد نباید بر سرش فریاد زد. او در حال شناخت محیط است. اگر فرزند نوجوان شما تمایل ندارد تعطیلات آخر هفته را با شما باشد او را درک کنید او به دنبال رسیدن به استقلال است. به جای داد و فریاد مراحل رشد فرزندان خود را درک کنید و شیوه صحیح زندگی را به آنها بیاموزید. آموزشی همراه با احترام و تکریم و نه توهین و تضعیف.
گاهی کودکان حساسیتهای پدر و مادرهای خود را تشخیص داده و می توانند موجب شوند که والدینشان از کوره در بروند و بر سر آنها فریاد بکشند.
اما والدین برای خنثی کردن این حساسیتها میتوانند نحوه صحبت کردن خود با فرزندانشان را تغییر دهند و برای برقراری ارتباط با آنان از شکل فریاد زدن به دیالوگی احترام آمیز با کودکانشان رو آورند.
کارشناسان رفتاری در پاسخ به این پرسش که چرا والدین فریاد میزنند، اینطور اظهار میکنند: به طور طبیعی زمانیکه فرد دچار عصبانیت میشود ممکن است تن صدای خود را بالا ببرد، هرچند این کار به ندرت به حل شدن مشکل منجر میشود. فریاد زدن ممکن است برای مدت زمان کوتاهی کودکان را آرام و مطیع سازد اما تصحیح رفتار آنان را به دنبال نخواهد داشت. در واقع این اقدام موجب ترسیدن آنان از والدین خود میشود و به کودکان کمک نمیکند تا عواقب رفتار خود را متوجه شوند.
کودکان برای یادگیری به والدین خود وابسته هستند و در صورتیکه عصبانیت و خشونت همچون فریاد زدن بخشی از رفتار معمول در خانواده باشد و کودکان آن را طبیعی تلقی کنند، رفتار آنان این کار را منعکس میکند. کارشناسان معتقدند اولین وظیفه والدین پس از کسب اطمینان از ایمن بودن وضعیت کودکشان، کنترل رفتارها و احساساتشان است.
والدین باید آگاه باشند فریاد زدن و با صدای بلند صحبت کردن به انتقال واضحتر پیام کمک نمیکند. فریاد زدن بر سر کودکان باعث میشود تربیت و منظم کردن آنان سختتر شود چراکه در هر بار فریاد زدن قوه درک و پذیرندگی آنان کاهش مییابد.
نتایج تحقیقات حاکی از آن است که فریاد زدن، کودکان را به لحاظ رفتارهای فیزیکی و گفتاری خشنتر میسازد. فریاد زدن به طور کلی نوعی ابراز عصبانیت است، ترس در کودکان را به دنبال داشته و باعث میشود آنان احساس آرامش نداشته باشند. همچنین با توجه به این نکته که فریاد زدن بر سر کودکان امر پسندیدهای نیست، فریاد کشیدن همراه با استفاده از کلمات و الفاظ نامناسب میتواند نوعی آزار و اذیت احساسی و روانی تلقی شود.
فریاد زدن سر کودک میتواند تاثیرات طولانی مدتی روی آنان داشته باشد که اضطراب، کاهش عزت نفس و افزایش رفتارهای خشونتآمیز از جمله آنهاست.
کارشناسان به والدین توصیه میکنند به جای بالا بردن صدای خود رفتارهای جایگزین دیگری را امتحان کنند. به طور مثال کودکانی که با والدین خود ارتباط احساسی شدیدی دارند راحتتر تربیت میشوند. همچنین زمانی که کودکان احساس امنیت کنند به صحبت کردن در آرامش تمایل بیشتری نشان داده و پیش از شدت یافتن بحث و تبدیل شدن آن به فریاد زدن به حرفهای والدین خود گوش فرا میدهند.
همچنین والدین میتوانند پیش از آنکه مجبور به فریاد زدن بر سر کودک خود شوند رفتارهای تربیتی مثبت دیگری را امتحان کنند:
۱- برای خود وقت استراحت در نظر بگیرید: پیش از عصبانی شدن و از دست دادن کنترل و بالا بردن صدایتان خود را کنترل کنید. با ترک محیطی که در آن قرار دارید و کشیدن نفس عمیق خود را آرام کنید.
۲- در مورد احساسات خود صحبت کنید: عصبانیت احساس طبیعی است و در صورتیکه به درستی کنترل شود میتوان از آن نکتههایی آموخت. با تایید تمامی احساسات از شادی و هیجان گرفته تا عصبانیت و حسادت میتوان به کودک آموخت که این رفتارها همگی بخشی از وجود انسان هستند. در مورد احساسات خود با فرزندانتان صحبت کنید و آنان نیز را نیز به انجام این کار تشویق کنید.
۳- با رفتارهای بد فرزندتان آرام اما قاطع برخورد کنید: کودکان در برخی مواقع رفتارهای اشتباه دارند که بخشی از روند رشد آنان به حساب میآید. با آنان به شکلی قاطع صحبت کنید که به شأن آنان خدشهای وارد نشود و در عین حال متوجه شوند برخی رفتارها غیرقابل تحمل هستند.
۴- از تهدید کردن خودداری کنید: تنبیه و تهدید کردن باعث به وجود آوردن احساس عصبانیت و درگیری بیشتر میشود و در درازمدت مانع از آن میشود تا فرزند به یک نظم درونی دست پیدا کند.
همچنین وجود نیازهای اساسی در کودکان و برطرف کردن آنها مثل خواب و گرسنگی آنان را شاد ساخته و مجموع رفتارهای کودکان را مناسب میسازد. علاوه بر این، در نظر گرفتن برنامههای معین به آنان کمک میکند تا کمتر مضطرب شوند.
در برخی مواقع با وجود به کار گرفتن راهکاری برای جلوگیری از بالا رفتن صدا، والدین مجبور به فریاد زدن میشوند. در چنین شرایطی معذرتخواهی کنید در نتیجه کودکان این نکته مهم را آموزش میبینند که تمامی افراد اشتباه میکنند و لازم است معذرتخواهی کنند.
همچنین در صورتیکه فرزندتان فریاد زد، حد و مرزها را به او یادآوری کرده و گوشزد کنید که داد زدن روشی قابل قبول برای برقراری ارتباط نیست.
در صورتیکه برای منظم کردن فرزند خود سر او فریاد میزنید، میتوانید تاثیرات منفی آن را در رفتار کودک خود ببینید. به طور مثال فرزندانتان نیز برای انتقال پیام و منظور خود با صدای بلند صحبت میکنند، علاوه بر این، به جای آرام و محترمانه صحبت کردن، سر والدین خود فریاد میزنند، رابطه والدین با فرزند ناپایدار و آسیبپذیر میشود و در نتیجه برقراری ارتباطی سالم با آنان سخت میشود و همچنین ممکن است این شیوه رفتاری آنان را از والدین دور کند.