تاثیر استفاده از درمان شناختی- رفتاری بر کاهش علایم افسردگی در بیماران ضایعات نخاعی
شیوا جان محمدی،دانشجوی کارشناسی ارشد کاردرمانی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
امیرحسن کهن،کارشناس ارشد کاردرمانی، مرکز تحقیقات ترمیم ضایعات مغزی و نخاعی: دانشگاه علوم پزشکی تهران
هوشنگ صابری،جراح مغز و اعصاب (دانشیار)، مرکز تحقیقات ترمیم ضایعات مغزی و نخاعی: دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده:
افسردگی بعد از ضایعات اختلال شایعی است که ممکن است هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد ولی برخی افراد جامعه همانند بیماران ضایعات نخاعی بد لیل موقعیت خاص خود نسبت به این اختلال آسیب پذیر ترند. طبق تحقیقاتی که بامبادیر و همکاران در سال ۲۰۰۴ انجام داده اند نشان داده شده است که شیوع افسردگی۷ تا ۳۱ درصد است که از این میان ۱۵ تا ۳۴ درصد دچار افسروگی ماژور هستند که در این میان زنان و مردان از نظر شدت علایم متفاوتند.
تحقیقات نشان داده است که وقایع پر استرس زندگی زمینه ی فرد را در ابتلا به افسردگی مساعد می کنند.نظریه ای که برای توضیح این مشاهده ارائه شده است این است که استرس ایجاد شده تغییراتی دیر پا در مغز ایجاد می کند این تغییرات دیر پا ممکن است موجب تغییراتی در حالات کار کردی انواع و اقسام دستگاه های نوروترانسمیتری(عصب -رسانه ای)و داخل نورونی گردد که شامل از بین رفتن نورونها و کاهش مفرط تماس های سیناپسی می شود.بررسی ها نشان داده اند که سابقه افسردگی در فرد و خانواده او، داشتن افکار خودکشی زیر چهل سال، عدم حمایت های اجتماعی و وجود بیماری‌های مزمن از جمله مهم ترین ریسک فاکتورهای موثر در بروز افسردگی در بیماران ضایعات نخاعی به شمار می روند.
مداخلات معمول ضایعات نخاعی که تطابقات بعد از ضایعه را تسهیل می کند شامل دارو درمانی٬درمان شناختی–رفتاری فردی و گروهی٬ ترکیب دارو درمانی و رواندرمانی٬ تمرین درمانی و … است.
در این مطالعه به تاثیر استفاده از مداخلات شناختی-رفتاری گروهی بر کاهش علایم افسردگی در ضایعه نخاعی پرداخته می شود.بررسی های به دست آمده نشان می دهد که استفاده از رویکردهای رفتاری –شناختی نظیر آموزش مقابله با بحران و گروه درمانی حمایتی در کاهش اثرات افسردگی و اضطراب بعد از ضایعه نخاعی مفید به نظر می رسد.همچنین در این مطالعه پایایی درمان های شناختی –رفتاری بر علایم افسردگی بیماران ضایعه نخاعی نیز بررسی خواهد شد که به نظر می رسد بسته به نوع درمان شناختی- رفتاری پایایی نشانگان بیماری متفاوت خواهد بود که به تفصیل توضیح داده خواهد شد..
در این بحث استفاده از درمان شناختی- رفتاری بعنوان یکی از درمانهای کاهش دهنده علایم روانی بعد از ضایعات مغزی در توانبخشی (کاردرمانی) این بیماران توصیه می شود.
