روش های درمانی لکنت زبان
برای درمان لکنت زبان کودکان روش های بی شماری وجود داردکه هر یک بر دیدگاهی خاص تدوین شده اند، از جمله روش های روانکاوی، گروه درمانی، خود درمانی،دارودرمانی، شناخت درمانی و…
در برخی موارد، درمان لکنت زبان نیاز به جلسات متعددی دارد که لازمه آن ایجاد ارتباط مناسب و مؤثر با کودک و والدینش است. به طور کلی هرچه کودک از نظر سنی بزرگتر باشد، برنامه درمانی طولانی تری نیاز دارد هدف درمانگر باری بهبودی کودکان خردسال مبتلا به لکنت آن است که مانع از پیشرفت مشکل او شود و در همان ابتدا آن را درمان کند.
هرچه درمان دیرتر آغاز شود و کودک بزرگ تر باشد، احتمال بهبودی کامل کمتر می شود. در مورد کودک دبستانی، باید به آنها آموخت که چگونه تنش خود را کاهش دهند و سعی کنند راحت و آرام صبحت نمایند این کار ابتدا از کلمات آغاز می شود و به تدریج به جملات و عبارت بلندتر و طولانی تر می رسد.
برای درمان کودکی که لکنت دارد رعایت دو نکته اصلی بایدمدنظر قرار گیرد:
۱) گفتار کودک از چه لحاظ با گفتار سایر کودکان هم سن و سال او تفاوت دارد؟
۲) خانواده و اجتماعی که کودک در آن زندگی می کند، تا چه اندازه برای درست صحبت کردن به کودک فشار می آورند؟
الف) خود درمانی: براساس این روش، لکنت زبان رفتاری است که نیاز به اصلاح و بازسازی دارد. کودک باید سعی کند با تغییر احساسات و نگرش خود نسبت به لکنت زبان خود، رفتارهای حاصله از آن را (مثل چشمک زدن، تیک های عصبی، تنش های عضلانی) را کنترل کند. از جمله روش های مورد استفاده این دیدگاه، شیوه حساسیت زدائی، کاهش عکس العمل های عاطفی (ترس از لکنت)، جایگزین کردن رفتارهای مثبت برای کنترل لکنت و روش های کاهش هیجان می باشد.
در روش حساسیت زدائی کودک را به تدریج با موقعیت های و شرایط اضطراب آوری که موجب لکنت او می شود، رو به رو می کنند و سعی دارند با کاهش عوامل تنش زا لکنت او را درمان کنند.
ب) روش جریان هوا: در این روش که بیشتر برای کودکان ۷ سال به بالا تنظیم شده است، توجه و تأکید درمانگر بر اصلاح تلفظ و نظم تنفس است. بر طبق این شیوه، کودک همان طور که یاد گرفته است لکنت داشته باشد، می تواند یاد بگیرد که لکنت نداشته باشد. اساس این روش بر تمرین های مربوط به رها ساختن عضلات اندام های گویائی و کاهش فشار بر آن هاست.
پ) دارو درمانی: از آن جمله که لکنت زبان همیشه با فشار روانی و تنش همراه است، گروهی از درمانگران برای درمان این عارضه از داروهای آرام بخش استفاده می کنند که البته کمتر معمول است. آن چه که پزشکان و گفتار درمانگران در خصوص استفاده از دارو برای درمان لکنت زبان بر ان اتفاق نظر دارند آن است که در حال حاضر دارو نمی تواند تأثیری بر درمان کامل و قطحی لکنت داشته باشد.
ت) دستگاه شنیداری ادینبورگ: این دستگاه شامل میکروفون، ضبط صوت و یک گوشی است که صدای کودک را هنگام صحبت کردن، ضبط می کند و با چند ثانیه تأخیر از طریق گوشی ها در گوش کودک پخش می کند.
گروهی از کودکانی که مبتلا به لکنت هستند، زمانی که برگشت صدای خودشان را و یا صدای نسبتاً بلندی را می شنوند علائم کمتری نشان می دهند. مطالعات نشان می دهند که شنیدن صدای گوشی موجب بلندتر و تا حدودی کشیده تر صحبت کردن و در نتیجه روانی و سلامت کلام کودک می شود.
ث) روش های رفتار درمانگران: از دیدگاه رویکرد رفتاری، لکنت زبان به عنوان رفتاری آموخته شده مورد بررسی قرار می گیرد و روش های درمانی آن هم براساس اصلاح رفتار، کنترل ناروانی ها و کاهش رفتارهای غیر کلامی استوار است.
