راهکارهایی برای برخورد با پرخاشگری کودکان
نویسنده :محمدرضا دانشیار ، درمانگر سایت مهارت اجتماعی، دفتر کاردرمانی پیشیاره، تهران، ایران.
همه‌ی کودکان پرخاشگری می‌کنند و این موضوع مختص کودک شما نیست، پس نگران نباشید و با کودک خود مثل کالای معیوبی که نیاز به تعمیر دارد، رفتار نکنید.کنترل پرخاشگری و بدرفتاری‌های کودک می‌تواند شما را چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی دچار استهلاک و فرسایش کند، ولی نگران نباشید، فقط کودک شما این‌طور نیست. در ادامه برخی از فنونِ کنترل پرخاشگری‌های شایع در کودکان را معرفی می‌کنیم که به شما در ایجاد و برقراری رابطه‌ی مادر-فرزندیِ مناسب کمک خواهند کرد.
چرا کودکان پرخاشگری می‌کنند؟
اعتقاد بر این است که بروز بدخلقی در رفتار کودک می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد؛ گرسنگی، به دنبال توجه بودن، دنبال اطمینان و آرامش و امنیت بودن یا فقط احساس ناراحتی از جمله‌ی این دلایل هستند. اغلب کودکان زمانی پرخاشگری می‌کنند که تسلیم خواسته‌هایشان نمی‌شوید؛ این خواسته می‌تواند هر چیزی باشد، درخواست یک اسباب بازی خاص یا سایر خواسته‌های غیرمنطقی!
چگونه با پرخاشگری کودکان مقابله کنید؟
اگر کودک شما بیشتر از حد قابل قبول، پرخاشگری می‌کند، وقت آن است که مداخله کنید، روش هایی را پی‌بگیرید و مراحل آنها را انجام دهید تا اطمینان پیدا کنید که کودکتان خوب رفتار می‌کند و احساساتش تحت کنترل است. در زیر برخی از راه‌های چگونگی جلوگیری از بروز این رفتارها در کودکان را مرور می‌کنیم.
۱. از گفتن «نه، نکن و بس کن» اجتناب کنید
این یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از بروز تندخویی در کودکان است. هرچند ممکن است دشوار باشد، اما وقتی صحبت از کنترل تندخویی فرزندتان می‌شود، این اساسی‌ترین قانونی است که مهارت ویژه‌ای در این حوزه به شما می‌دهدتوجه کنید که مکالمه‌ی شما با کودکتان بر سر قشقرقی که به پا‌کرده نباید به یک مبارزه‌ی قدرت بدل بشود. وقتی در این مرحله دارید با کودکتان کنار می‌آیید باید ملایمت و ملاطفت کمتری نشان بدهید. به جای گفتن «نه، نمی‌خوام تو این کارو انجام بدی،» سعی کنید بگویید «دوست دارم اون کار رو به خاطر مامان انجام بدی».
۲. ارتباط چشمی برقرار کنید
در این مرحله مهم است که تا سطح چشمان کودک خود خم شوید و پایین بیایید.عادت‌هایی مثل با فریاد دستور دادن یا داد‌زدن از اتاقی دیگر به منظور جلب توجه کودکتان را ترک کنید. در عوض، خم شوید تا هم‌قد او شوید، به چشمانش نگاه کنید و با متانت و قاطعانه و با لحنی روشن، صحبت کنید و مراقب باشید خیلی ساده یا سخت‌گیرانه عمل نکنید.
۳. به کودک زمان بدهید
اگر تشخیص دادید که فرزندتان رفتار نامناسبی دارد، به سرعت از او نخواهید که رفتارش را متوقف کند، زیرا او وسوسه خواهد شد که این رفتار را بارها و بارها تکرار کند! برای انتقال و جایگزینی هر فعالیت و رفتار دیگری به او زمان بدهید. ایده‌ی فوق‌العاده‌ی دیگر این است که اولتیماتوم و هشداری ۵ دقیقه‌ای به او بدهید (در اینجا با متانت و با وقار باشید) تا گریه‌ی خود را پایان دهد یا دست از شلوغ کاری‌اش بردارد.
۴. بازی بسازید
بسیاری از بچه‌ها وقتی که می‌خواهند فعالیت‌های تکراری و روزمره‌ی زندگی را انجام بدهند، مانند حمام کردن یا مسواک زدن دندان‌ها، ممکن است پرخاشگری کنند. یکی از راه‌های خوبی که می‌تواند به کودک کمک کند تا هنگام انجام فعالیات‌های تکراری و روزمره از رفتار نامناسب دور بماند، این است که این فعالیت‌ها را برای او لذت‌بخش کنید. برای اینکه به او کمک کنید تجربه‌ی حمام لذت بخشی داشته باشد، برای او اسباب‌بازی‌های مخصوص حمام و صابون ارگانیک فانتزی تهیه کنید.
۵. یک الگوی خوب باشید
مطلقا هیچ جایگزینی برای این یکی وجود ندارد! باور کنید یا نه، یکی از بهترین راه‌هایی که خطا هم ندارد، این است که برای کودکتان در نقش یک الگوی خوب عمل کنید. مطمئن باشید که با استفاده از این روش، دیر یا زود کودکتان درست رفتار خواهد کرد. ممکن است موقعیت‌های خاصی باشند که شما را تحت فشار و استرس قرار بدهند و باعث شوند که عصبانی شوید، داد بزنید و احساسات منفی از خود بروز بدهید. در چنین شرایطی آرامش‌تان را حفظ کنید. نخستین آموزگار هر کودکی پدر و مادر اوست، بنابراین مهم است که حداقل در حضور او به بهترین شکل ممکن رفتار کنید. به یاد داشته باشید که فرزندتان هر کاری را که انجام می‌دهید زیر نظر دارد و مشاهده می‌کند، و اگر ببیند که شما در هر شرایطی فردی منصف، آرام و مسؤولیت‌پذیر هستید، این احتمال وجود دارد که او نیز پا جای پای شما بگذارد.
۶. او را از محرک‌ها دور نگه دارید
سعی کنید از محرک‌های بالقوه‌ی اوقات‌تلخی و پرخاشگری پرهیز کنید. هر کودکی محرکی دارد؛ برای یافتن آن شما فقط باید با دقت رفتار او و شرایط را مشاهده و بررسی کنید. برای کودکان کم سن و سال‌تر، غذا و خواب محرک‌های شایع هستند، بنابراین مطمئن شوید که فرزندتان به‌خوبی غذا می‌خورد و شب‌ها نیز خوب می‌خوابد. برای کودکانی که بزرگتر هستند، یک راه مقابله‌ی سریع وجود دارد؛ فقط بگویید، «من متوجه شدم که توی مدرسه دعوا کردی، اما به خودت سخت نگیر، خیلی زود همه چی رو به راه میشه.» همچنین می‌توانید راه‌های دیگری را به کودکتان برای کنترل بدخلقی‌اش پیشنهاد دهید. برای نمونه، اگر کودک شما چیزی خواسته که نمی‌خواهید آن را برایش بخرید، فقط از او بخواهید که با اسباب‌بازی دیگری بازی کند یا او را با فعالیت‌های دیگری سرگرم کنید.
REFRENCES:
www.momjunction.com
