خصوصیات یک کودک با توانایی گفتار سالم و بدون تأخیر کلامی
دانستن خصوصیات کودکان با گفتار سالم و بدون مشکل تأخیر کلامی در یافتن مشکل فرزندتان در توانایی ایجاد ارتباط و اطمینان پیدا کردن از نیاز او به توجهات و درمان‌های خاص پزشکی، حائز اهمیت و البته کمی سخت است. البته می‌توان با دانستن قوانین کلی در مورد خصوصیات یک کودک سالم و مقایسه فرزند خود با این خصوصیات تا حدودی به مشکل او پی برد.
قبل از ۱۲ ماهگی
کودکان در این سن باید بتوانند نشانه‌هایی را از خود بروز بدهند که نشان دهنده استفاده از صداها برای ایجاد ارتباط با محیط اطراف باشد. اولین مراحل پیشرفت گفتاری، ایجاد صداهای نامفهوم توسط کودک است. همین طور که کودک بزرگ‌تر می‌شود (حدود ۹ ماهگی) او شروع به ردیف کردن صداها می‌کند و سعی دارد تا آواهای مختلف را به هم پیوند بدهد و کلماتی مثل «ماما» و «بابا» را (بدون این‌که واقعاً معنای دقیق این کلمات را بداند) بیان کند.
قبل از ۱۲ ماهگی، کودک باید به صداها هم توجه نشان دهد. کودکانی که نسبت به صداها عکس‌العمل نشان نمی‌دهند ممکن است دچار مشکلات شنوایی باشند.
۱۲ تا ۱۵ ماهگی
کودکان در این سنین باید محدوده وسیعی از اصوات کلامی را به کار ببرند و حداقل یک یا چند کلمه صحیح را بیان کنند (نه فقط «ماما» و «بابا»). کلماتی مثل «توپ» از کلمات ابتدایی است که کودک قادر به گفتن آن است. فرزند شما باید همچنین قادر به فهم و انجام دستورات باشد (مثلاً «لطفاً آن اسباب بازی را به من بده.»)
۱۸ تا ۲۴ ماهگی
کودک باید تا ۱۸ ماهگی دامنه لغاتی در حد ۲۰ کلمه داشته باشد و تا ۲ سالگی قادر باشد حدود ۵۰ کلمه یا بیشتر را بیان کند؛ به کودک باید یاد داده شود که دو کلمه را با هم ترکیب کند مثل «بابا رفت.» یک کودک ۲ ساله قادر به انجام دستورات دو قسمتی می‌باشد (مثلاً لطفاً عروسکت را بردار و لیوانت را به من بده.)
۲ تا ۳ سالگی
در این سن، والدین اغلب شاهد یک تحول اساسی در صحبت کردن کودک خود هستند. دامنه لغات کودک شما به یکباره افزایش می‌یابد و او می‌تواند ۳ کلمه یا بیشتر را با هم ترکیب کرده و جمله بسازد.
درک کودک نیز در این سنین افزایش می‌یابد. تا سن ۳ سالگی کودک شروع به فهم این مطلب می‌کند که «آن را روی میز قرار بده» یا «آن را زیر تخت بگذار» چه تفاوتی با هم دارند. در این دوران کودک شما همچنین باید شروع به تشخیص رنگ‌ها و درک صفت‌ها کند (مثل «بزرگ» در مقابل «کوچک»).
اختلاف بین گفتار و زبان
اغلب «گفتار» و «زبان» با هم اشتباه می‌شوند اما یک فرق اساسی بین آن دو وجود دارد: «گفتار» بیان کلامی زبان است و شامل تلفظ شمرده کلمات می‌شود. اما «زبان» وسیع‌تر است و به کل سیستم بیان و دریافت اطلاعات به روشی قابل فهم، مربوط می‌شود. زبان چیزی است که طی یک ارتباط، فهمیده و فهمانده می‌شود؛ به صورت کلامی، غیر کلامی یا نوشتاری.
اگر چه مشکلات در گفتار و زبان با هم متفاوت است، اما این دو اغلب با هم همپوشانی دارند. کودکی که مشکلات زبانی و تکلمی دارد شاید قادر به تلفظ صحیح کلمات باشد اما نتواند بیش از دو تای آنها را در کنار هم بیاورد. در مورد کودک دیگر ممکن است فهم گفتارش سخت باشد اما او قادر به استفاده از لغات و اصطلاحات برای بیان نظراتش باشد و دیگری ممکن است بتواند خوب صحبت کند اما در انجام دستورات و فهم آنها مشکل داشته باشد.
