تربیت بدون داد و فریاد
یقیناً تربیت فرزندان یکی از دشوارترین کارها در خانواده است و مسئولیت آن بر عهده پدر و مادر توأمان می‌باشد که بایستی با هماهنگی و همراهی صورت پذیرد.
شاید شما از آن دسته والدینی باشید که کودک خود را تنبیه بدنی نمی‌کنید و آن را یک امر منسوخ‌شده تربیتی می دانید اما فکر می‌کنید که می‌توانید به جای تنبیه بدنی فرزند خود از داد و فریاد استفاده کنید؟ و فکر می‌کنید که این داد زدن‌های شما همیشه جوابگو خواهد بود؟ آیا فکر می‌کنید که با بالا بردن صدای خود می‌توانید کودک آرام و سر به راهی داشته باشید؟
بعضی از پدر و مادرها به طور همیشگی در حال فریاد زدن و داد و بیداد کردن بر سر فرزندشان می‌باشند انگار که کودک آن‌ها صدایشان را نمی شنود. زمانی که برای چندمین بار می‌خواهند مطلبی را گوشزد کنند یا کودک خود را در حال لجبازی کردن می‌بینند و حتی زمانی که حوصله برخاستن و رفتن بالای سر فرزند خود را ندارند تصمیم می‌گیرند که با داد و فریاد مقصود خود را به کودک تحمیل نمایند. اما والدینی که مرتبا از این شیوه برای راهنمایی کودکشان استفاده کرده‌اند اذعان دارند که فرزندشان آن قدر به فریاد آن‌ها عادت کرده است که در صورتی که فریادی را نشنود هیچ عملی را انجام نخواهد داد.
البته این والدین با این شیوه تربیتی همواره پس از فریادهای خود احساس پشیمانی نیز دارند که اینجا بایستی بگوییم در واقع این احساس با احساس والدینی که در برخورد با کودک از کمربند استفاده کرده‌اند تفاوتی ندارد. آن‌ها هم بعد از استفاده از کمربند پشیمان می‌شوند و به همین شدت ناراحت و پشیمان خواهند شد.
در این مدل تربیت کودک فریاد زدن جای تنبیه بدنی را می‌گیرد و باید بگوییم که هر چقدر تعداد و نوع کلمات به کار برده شده به هنگام عصبانیت بیشتر باشد، میزان آسیب‌های جبران‌ناپذیر روحی در کودک بیشتر و متأسفانه عوارض این صدمات طولانی مدت خواهد بود. در اینجا ما با این نکته می گوییم که فرهنگ فریاد زدن بر سر کودکان یک مسئله معمول است و اغلب خانواده ها این شیوه را در تربیت کودکشان پیش می‌گیرند.
زمانی که پدر یا مادری با عصبانیت بر سر کودک خود فریاد می‌زنند و در این زمان کاملاً کنترل خود را از دست داده و شروع به گفتن کلمات توهین‌آمیزی می‌نمایند و با توهین و تهدید روح معصوم کودک خود را نشانه می‌گیرند. البته شاید بگویید که در زمان‌هایی که برای چندمین بار مسئله‌ای را به کودک تذکر داده‌اید ممکن است این مسئله طبیعی به نظر برسد اما لطفاً به سؤال‌های ما پاسخ دهید.
آیا اگر به هنگام خرید از فروشگاهی متوجه شوید که لوازم خریداری‌شده بسته‌بندی نامناسبی دارند بر سر فروشنده فریاد می‌زنید که«چقدربی عرضه ای؟!» یا وقتی متوجه می‌شوید که معلم فرزند شما در آموزش ریاضی ضعیف عمل کرده بر سر او فریاد می‌زنید که”حواست کجاست؟”
پس چرا این اجازه را برای خودتان صادر می‌کنید که بر سر کودک خود فریاد بزنید؟ این فریاد هم به اندازه‌ی فریاد زدن در محل کار و محیط اجتماع ناپسند می‌باشد. پس چرا تصور می‌کنیم فریاد زدن در خانه کاری قابل‌قبول است؟
گروهی از والدین این مسئله را به خوبی درک می‌کنند و رفتار خود و کلمات خود را در زمان عصبانیت به خوبی مدیریت می‌کنند. حتی برخی در مقابل واکنش‌های انفعالی نوجوان خود با آن‌ها به آرامی برخورد می‌کنند. والدین نبایستی با داد و بیداد فریادهای کودک خود را پاسخ دهند. بلکه رفتار آن‌ها باید الگویی برای فرزندان باشد تا توانایی تسلط بر خود را کسب کنند.
به خاطر داشته باشید فریاد زدن برای تصحیح رفتار کودک روش مناسبی نیست.
بلکه برای این منظور باید برنامه‌ریزی بلندمدتی را اجرا کرد. اگر چه فریاد می‌تواند در کوتاه مدت خطری را از کودکان دور کند ولی اثرات منفی بلندمدت آن قابل جبران نخواهد بود. چه بسا پس از مدتی دیگر همین فریادها هم کارساز نخواهد بود و نوجوان شما با فریاد به داد و بیداد و توهین‌های شما پاسخ خواهد داد.
اگر می‌خواهید به کودک آموزش دهید چگونه لباسش را بپوشد لازم نیست بگویید «چقدربی دست و پایی» وقتی با این کلمات به شخصیت کودک حمله کنید، اعتماد به نفس او را از بین می‌برید و اینجاست که تخریب شخصیت و اعتماد به نفس کودک آغاز می‌شود. وقتی کودک یک ساله شما اشیا را در دهان خود می برد نباید بر سرش فریاد زد. باید بدانید او در حال کشف دنیای پیرامون خود اگر فرزند نوجوان شما تمایل ندارد تعطیلات آخر هفته را با شما باشد او را درک کنید او به دنبال رسیدن به استقلال است.
پیشنهاد ما به شما والدین گرامی این است که به جای داد و فریاد و توهین به فرزند خود مراحل رشد فرزندان خود را درک کنید و با تحقیق و مشاوره در این زمینه بدانید که هر رفتار و حرکت کودک دوره خاص خود را دارد که با صبر و شکیبایی و راهنمایی شما بایستی شیوه صحیح زندگی را به آن ها بیاموزید. بدانید که تربیت همراه با فریاد با تخریب شخصیتی و اعتماد به نفس می‌تواند عواقب بدی را در آینده برای کودک همراه داشته باشد و تربیت همراه با احترام و تکریم و نه توهین و تضعیف می‌تواند شخصی با عزت نفس و اعتماد به نفس را راهی اجتماع نماید.
