آیا بعد از دوران کودکی، فرد می تواند به اوتیسم مبتلا شود؟

عود اوتیسم

هیچ روش تشخیصی رسمی با عنوان اوتیسم دیررس وجود ندارد. واقعیت این است که DSM5 که تلاش می کند همه اختلالات ذهنی و توسعه ای را فهرست کرده و شرایطشان را توضیح دهد درباره چنین شرایطی، موضع گیری شفافی دارد و چنین می گوید: آغاز نشانه ها در اوایل دوران توسعه ای فرد است. اگر دنیای اینترنت را کاوش کنید مقالات متعددی را می یابید که نشان می دهند خیلی از کودکان بعد از اینکه در مراحل اولیه رشد طبیعی داشته اند، بعدها نشانه های اوتیسم شان عود کرده است. هستند افرادی که نشانه های اوتیسم را در دوران نوجوانی یا حتی بزرگسالی هم توسعه می دهند. خوب حالا سوال اینجاست که آیا چیزی با عنوان اوتیسم دیررس یا اوتیسم عودکننده وجود دارد؟ ما درباره این موضوع چه اطلاعاتی در دست داریم؟

نه کودکان بزرگ تر ( کودکانی که بین ۱۱ تا ۱۶ سال سن دارند) و نه بزرگسالان به اوتیسم مبتلا نمی شوند:

قبل از هر چیزی اجازه دهید یکی از تعریف هایی که در حوزه اوتیسم وجود دارد را با هم مرور کنیم.  بر اساس این تعریف، کودکان بزرگ تر( کودکانی که ۱۱ تا ۱۶ سال سن دارند)، نوجوانان و بزرگسالان به اوتیسم مبتلا نمی شوند. واقعیت این است که برای تعیین و تشخیص طیف اوتیسم واقعی، شما باید نشانه هایی داشته باشید که در اوایل کودکی تان بروز کرده و خودش را نشان داده است. منظورمان از اوایل کودکی قبل از سه سالگی است. پس اگر با فرد بزرگسال یا کودک بزرگسالی مواجه شدید که بدون هیچ دلیلی ناگهان مشکلات رفتاری یا مشکلاتی در روابط اجتماعی اش بروز کرده است باید بدانید که شرایط او جزو اختلال اوتیسم محسوب نمی شود.افرادی که به طور ناگهانی به شیوه افراد اوتیسمی رفتار می کنند ممکن است به یکی از اختلالات روانشناختی دیگر مبتلا شده باشند که برخی از آن ها در اوایل نوجوانی و بلوغ بروز می کند. رفتارهای شبیه به اختلال اوتیسم معمولا نتیجه طیف وسیعی از اختلالات همچون فوبیای اجتماعی، اضطراب فراگیر و اختلال وسواس جبری است. همه این ها اختلالات حادی هستند که تاثیر قابل توجهی بر روی توانایی افراد برای عملکرد موثر در روابط شان دارند. اما به خاطر داشته باشید که این اختلالات نشانه اوتیسم نیستند. چنین اختلالاتی ممکن است در دوست یابی یا حفظ دوست و نگه داشتن شغل اثر داشته باشند و باید درمان شوند.

 نشانه های اولیه ممکن است در سال های بعدی زندگی فرد تشخیص داده شوند:

موضوع مهم دیگری هم هست که باید به آن توجه داشته باشیم. گاهی از اوقات فردی نشانه های اوتیسم را در خود دارد اما به هر دلیلی این نشانه ها در اوایل کودکی شناسایی و تشخیص داده نمی شود. پس باید بین تشخیص دیرهنگام نشانه ها و نشانه های دیر رسی که بعدا بروز می کند تفاوتی قائل شویم. بر اساس معیارهای تشخیصی DSM5 نشانه های اوتیسم باید در اوایل دوره توسعه ای فرد دیده شود. اما این نشانه ها ممکن است تا زمانی که تقاضای اجتماعی وجود نداشته باشد خود را بروز ندهد. گاهی از اوقات هم چنین نشانه هایی تحت تاثیر استراتژی های یاد گرفته در اوایل زندگی پنهان می شود و به درستی خودش را نشان نمی دهد.

به عنوان مثال در مورد اوتیسم با کنش بالا معمولا کودک( یا حتی فرد بزرگسال) شرایط اش را خیلی دیرتر از سایر کودکانی که اوتیسم دارند، متوجه می شود.

اما این موضوع بدین معنی نیست که نشانه های او به طور ناگهانی توسعه پیدا کرده و قبلا چنین نشانه ای وجود نداشته است. این نشانه ها در فرد وجود داشته اما تاثیراتش آنقدر واضح نبوده است که روانشناس یا متخصص بتواند آن ها را تشخیص دهد. نشانه های پنهان شده یا پوشیده شده معمولا در میان دختران شیوع بیشتری دارد. دختران بیشتر از پسران دوست دارند رفتارهای دیگران را دنبال کنند و از متفاوت بودن واهمه دارند.

عود نشانه ها ممکن است واقعی یا مسلم باشد؟

در طول چند سال گذشته، بحث های زیادی درباره واقعی بودن یا نبودن عود اوتیسم وجود داشته است. برخی ها بر این باور بودند که گزارش والدین اغراق شده است. با اینحال موارد ضبط شده ویدئویی به همراه مطالعات انجام شده نشان می دهد که حداقل برخی از کودکان با چنین شرایطی دست و پنجه نرم می کنند. این در حالیست که تعدادی از این کودکان نشانه های اوتیسم را در نوزادی یا در دوره توسعه شان بروز می دهند. مجموعه جدیدی از مطالعات که خواهران و براداران کم سن و سال کودکان مبتلا به اوتیسم در ماه های اولیه زندگی شان را مورد بررسی قرار داده اند نشان می دهند که در برخی از شرایط احتمال عود وجود دارد. با اینکه والدین ممکن است متوجه مشکلاتی همچون از دست دادن مهارت های زبانی یا تماس چشمی شوند اما محققان متوجه از دست دادن جزئی در نواحی مهارت های حرکتی و پاسخ به نشانه های اجتماعی شده اند. برخی از شرایط عودکننده معمولا قبل از سه سالگی رخ می دهد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط  Lonnie Zwaigenbaum، بیش از ۲۰ الی ۳۰ درصد والدین دوره ای را به خاطر می آورند که در آن کودکشان مهارت های اجتماعی و ارتباطی اش را در دومین سال زندگی اش از دست داده است.

تا به امروز هیچ کس دقیقا نمی داند چه شرایطی باعث عود اوتیسم می شود اما بر اساس تحقیقات انجام شده محققان فکر می کنند که عود یا بازگشت نشانه های اوتیسم یک موضوع رایج است و می تواند در اوایل زندگی آغاز شود و مهارت های توسعه ای متفاوتی را تحت تاثیر خود قرار دهد.

مرجع: انجمن اتیسم ایران