مشکلات ضعف حافظه دیداری در کودکان

حرف های (ه ، ح)، (ض ، ز  ذ ، ظ)، (ث ، س ، ص)، (ق ، غ)، (ت ، ط)، (ع ، ا) در الفبای فارسی از لحاظ آوایی شبیه هم تلفظ می شوند. ضعف در حافظۀ دیداری به این معنا است که کودک کلمات را درست می شنود ولی هنگام دیکته نوشتن، از شکل های دیگر همان حرف استفاده می کند. یعنی کلمه از لحاظ آوایی درست است ولی املای آن نادرست می باشد. به عبارت دیگر:  اگر کودکی حافظۀ دیداریِ ضعیفی داشته باشد، هنگام املا نویسی، املای فارسی این حروف را جابجا می نویسد. مثلاً حوله را هوله می نویسد، مهتاب را محتاب، صنم را سنم، سطل را ستل و … می نویسد.

چه عاملی باعث می شود دانش آموز دچار ضعف حافظه دیداری شود ؟

اگر حافظۀ دیداری شخصی پرورش نیافته باشد، آن فرد نمی تواند از ظرفیت کامل حافظۀ دیداری خود استفاده کند. فقط با تمرین کردن است که می تواند با یک بار نگاه کردن به اطراف، همه جزئیات را به خاطر بسپارد.

در واقع کودکانی هم که ضعف حافظۀ دیداری دارند، نمی توانند جزئیات را به خاطر بسپارند. درنتیجه زمانی که دیکته می نویسند، نمی توانند به طور کامل از حافظۀ دیداری خود استفاده کنند و تصویر آن حرف مورد نظر را در ذهن خود مجسم کنند. اگر این ضعف در کودکان درمان نشود، در سال های بعد هم همین مشکل را خواهند داشت. اگر غلط های املایی کودکان از این نوع باشد، می توان با تمرین های مناسب، به تقویت حافظۀ دیداری بپردازیم.

برخی از والدین و معلمان کودک را وادار می کنند از روی کلماتی که اشتباه نوشته است، چند بار بنویسد. این کار در طولانی مدت نتیجه ای نخواهد داشت و فقط به طور موقت به درست نویسی کودک کمک می کند. زیرا این کار به تقویت حافظۀ دیداری کودک کمکی نکرده است.

 حافظه در زندگی روزمرۀ کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است. و برای تقویت این نوع حافظه در کودک، احتیاج به ابزار و تمرین های پیچیده ای نداریم. تنها لازم است در طول روز در هنگام بازی با کودک از تمرین های خاصی استفاده کنیم. حتی این تمرین ها را می توان با کودکانی که حافظۀ دیداری خوبی دارند هم انجام داد تا مهارت های آنها افزایش پیدا کند. بنابراین، تا پیش از ورود به مدرسه و در دوره پیش دبستانی لازم است که حافظه دیداری کودکان فعالتر شده و رشد یابد.

مرجع : مرکز جامع توانبخشی ایران