تاثیر سکته در قسمت‌های مختلف مغز

سِکته می تواند در هر قسمتی از مغز اتفاق بیافتد. زمانی که یکی از شریان های اصلی که خون نواحی مختلفی را تامین می کند بسته می شود،یک سکته ی انسدادی اتفاق می افتد.و معنای آن این است که یک ناحیه آسیب دیده و در نتیجه نمی تواند عملکردی را که قبلا داشته، مجددا داشته باشد.
بزرگ ترین ناحیه‌ی مغز قشر مخ یا کورتکس است.قشر مخ به چندین ناحیه یا لوب تقسیم شده است که عملکردهای مختلفی دارند و خون مورد نیاز آن‌ها از شریان های متفاوتی تامین می‌شود.
هر نیمکره‌ی قشر مخ یک لوب پیشانی،گیج‌گاهی،آهیانه‌ای و پس سری دارد.سکته در یک یا چند لوب مغزی ممکن است اتفاق بیافتد، که در آن صورت به آن سکته‌ی کورتیکال یا قشری می‌گویند.
سِکته های قشری به علت وسعت مناطق خون‌رسانی شده توسط تعداد کمی شریان، سکته‌های گسترده‌ای هستند. انواع مختلف سکته‌های قشری اثرات متفاوتی روی عملکرد فیزیکی و رفتار می گذارند،به این دلیل که لوب‌های مختلف مغز عملکرد‌های متفاوتی دارند.

•  سکته در لوب پیشانی

لوب پیشانی بزرگ ترین لوب مغزی است.این ناحیه در کنترل حرکات بدن،حافظه،تفکر،حل مسئله و بروز رفتار مناسب نقش دارد.
علامت های سکته در ناحیه‌ی پیشانی عبارت‌اند از: ضعف در یک سمت بدن، تغییرات رفتاری، نقص در حافظه و مشکل در مراقبت از خود.
مدیریت اثرات ناشی از سکته برای مراقبان فرد،خانواده اش و خود او بسیار مشکل است. آشنا بودن با علائم سکته به افراد کمک می‌کند که برخی تغییراتی را که پس از یک سکته‌ی لوب پیشانی ایجاد می شوند بپذیرد. بعضی افراد پس از سکته در این ناحیه ممکن است دچار تشنج بشوند. این اتفاق ،به خصوص در افرادی که ناحیه ی کنترل کننده‌ی حرکت آن ها دچار آسیب شده است بیشتر دیده می شود.

•  سکته در لوب گیجگاهی

لوب گیجگاهی در ادراک زبان ،حافظه و شنیدن نقش مهمی دارد.سکته در این ناحیه ممکن است موجب نقص در برقراری ارتباط شود که به علت آفازی یا زبان پریشی به وجود می آید.عملکرد زبان در درجه ی اول وابسته به نیمکره ی غالب مغز فرد است که در افراد راست دست،نیمکره چپ و در افراد چپ دست نیمکره ی راست است. بنابراین سکته در لوب گیجگاهی اگر در نیمکره‌ی غالب فرد اتفاق بیافتد با احتمال بیشتری او را به آفازی دچار می کند.
نوع خاصی از آفازی که به علت سکته در ناحیه‌ی گیجگاهی اتفاق می افتد؛ آفازی بروکا است. علامت آن شکسته و منقطع حرف زدن است و فهم کلام فرد مبتلا دشوار است.افرادی که پس از سکته دچار آفازی بروکا می شوند معمولا می‌توانند بخوانند و یا معنای کلام دیگران را متوجه شوند. افراد با این نوع آفازی می‌توانند کلمات را به درستی در مکالمه انتخاب کنند اما در بیان و تولید آن‌ها با مشکل مواجه‌اند. این افراد اغلب به وسیله‌ی گفتار درمانی تاحدودی بهبود می‌یابند.

•  سکته در لوب آهیانه ای

لوب آهیانه‌ای ناحیه‌ی مهمی در مغز است که در خودآگاهی و دریافت حس از محیط نقش دارد.
این ناحیه همچنین در عملکرد‌های زبانی و تفکر تحلیلی ایفای نقش می کند.
سکته در این ناحیه ممکن است موجب از دست دادن حس یک سمت صورت، دست و پا شود.
سکته در ناحیه ی آهیانه‌ای نیمکره ی غالب هم باعث نوعی آفازی می شود که آفازی ورنیکه نام دارد.افرادی که پس از سکته دچار آفازی ورنیکه شده اند نمی توانند کلمات مناسبی را هنگام صحبت به کارببرند.همچنین اغلب متوجه معنای صحبت دیگران هم نمی شوند.حتی گاهی اوقات این افراد بسیار روان و سریع صحبت می کنند اما کلمات را نامتناسب با شرایط به کار می‌برند. مشارکت در جلسات گفتار درمانی برای افراد دارای آفازی ورنیکه بسیار مشکل است.سکته در ناحیه‌ی آهیانه‌ای باعث برخی مشکلات بینایی هم می شود که از جمله‌ی آن مشکل در ادراک فضایی است و پیامد آن مشکل در تکالیف حرکتی می‌باشد.
سکته در لوب آهیانه‌ای روی افراد راست دست و چپ دست اثرات متفاوتی دارد.

•  سکته در لوب پس سری

لوب پس سری در فرایند های بینایی نقشی حیاتی دارد.سِکته در ناحیه ی پس سری می تواند موجب از دست دادن بینایی به طور کامل یا بخشی از دید،در هر دو چشم و یا یکی از دو چشم شود.
به علت ترتیب و مسیر رگ های خونی در مغز،سکته در ناحیه ی پس سری کمتر از دیگر لوب ها شایع است.

مرجع : کلینیک مغز و شناخت