نشانه های وجود مشکل احتمالی در حرف زدن کودک
اغلب «گفتار» و «زبان» با هم اشتباه می شوند اما یک فرق اساسی بین آن دو وجود دارد:«گفتار» بیان کلامی زبان است و شامل تلفظ شمرده کلمات می شود. اما «زبان» وسیع تر است و به کل سیستم بیان و دریافت اطلاعات به روشی قابل فهم، مربوط می شود. زبان چیزی است که طی یک ارتباط، فهمیده و فهمانده می شود؛ به صورت کلامی، غیر کلامی یا نوشتاری.
اگر چه مشکلات در گفتار و زبان با هم متفاوت است، اما این دو اغلب با هم همپوشانی دارند. کودکی که مشکلات زبانی و تکلمی دارد شاید قادر به تلفظ صحیح کلمات باشد اما نتواند بیش از دو تای آنها را در کنار هم بیاورد. در مورد کودک دیگر ممکن است فهم گفتارش سخت باشد اما او قادر به استفاده از لغات و اصطلاحات برای بیان نظراتش باشد و دیگری ممکن است بتواند خوب صحبت کند اما در انجام دستورات و فهم آنها مشکل داشته باشد.
اگر شما در مورد گفتار و تکلم کودک خود نگران هستید، در اینجا به چند نکته اشاره شده که با توجه به آنها می توانید در خصوص مشکل داشتن فرزندتان مشکوک شوید.
باید نسبت به کودکی که به صداها پاسخ نمی دهد یا نمی تواند با در آوردن صدا، منظور خود را برساند، دقیق باشید. بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی اگر در کودکتان موارد زیر را می بینید آن را پشت گوش نینداخته و پیگیر باشید.
- استفاده نکردن از اشاره و ادا مثل تکان دادن دست در هنگام خداحافظی تا ۱۲ ماهگی.
- استفاده از ایماء و اشاره در ارتباطات به جای به کارگیری کلمات تا ۱۸ ماهگی.
- داشتن مشکل در تقلید صدا تا ۱۸ ماهگی.
- داشتن مشکل در فهم درخواست های کلامی ساده و انجام آنها.
- قبل از ۱۲ ماهگی، کودک باید به صداها هم توجه نشان دهد کودکانی که نسبت به صداها عکس العمل نشان نمی دهند ممکن است دچارمشکلات شنوایی باشند.
- اگر کودک بزرگ تر از ۲ سال مشکلات زیر را داشت، حتما او را توسط متخصص مورد سنجش و بررسی قرار دهید:
- اگر او فقط می تواند کلمات و عکس العمل ها را تقلید کند و خود قادر به تولید کلمات یا اصطلاحات به طور خود آگاهانه نیست.
- اگر فقط قادر به بیان صداها و کلمات خاصی که تکرار می شوند می باشد و نمی تواند از گفتار برای ارتباط بیشتر استفاده کند.
- نمی تواند دستورات ساده را بفهمد و اجرا کند.
- اگر تن صدای نا متعارفی دارد (مثلا صدای خشن و گوشخراش یا صدای تو دماغی دارد.
اگر گفتار کودک نسبت به سنش، قابل فهم نباشد. والدین باید حدود نیمی از گفتار کودک خود را در ۲ سالگی متوجه شوند و در ۳ سالگی حدود سه چهارم آن را بفهمند. تا ۴ سالگی کلام کودک باید تقریبا به طور کامل فهمیده شود حتی به وسیله افرادی که او را نمی شناسند.
عوامل زیادی می تواند باعث تاخیر کلامی و زبانی کودک شود. مثلا یکی از آن عوامل، معیوب بودن سیستم تکلم کودک مثل مشکل در زبان یا سقف دهانش است. تا خوردن زیر زبان می تواند حرکت زبان را در تولید کلام، محدود کند. بیشتر کودکانی که تاخیر کلامی دارند ممکن است مشکلاتی در مغز داشته باشند به طوری که ارتباط کافی در مغز برای ایجاد و تولید کلام وجود نداشته باشد. این نوع کودکان با مشکل در استفاده از لب ها، زبان و فک برای تولید آوا مواجه هستند. مشکلات گفتاری می تواند تنها مشکل حاصله باشد یا شاید با مشکلات دیگری مثل مشکل در بلع هم همراه باشد. تاخیر در گفتار همچنین می تواند نشان دهنده یک تاخیر کلی در همه زمینه های رشد کودک باشد. مشکلات شنیداری نیز معمولا به تاخیر در سخن گفتن ارتباط دارد. پس اگر کودکی دچار مشکل گفتاری است حتما باید از نظر شنیداری آزمایش شود. چنین کودکانی احتمالا در فهم، تقلید و گفتار مشکل دارند. عفونت گوش، خصوصا عفونت های مزمن می تواند روی قدرت شنیداری تاثیر بگذارد. باید به عفونت های ساده گوش (که می تواند یک تهدید باشد) اهمیت داد اگر چه شاید تاثیری روی گفتار نداشته باشد.