ADHD یکی از شایعترین اختالالات دوران کودکی بوده و در ۳ تا ۷ درصد کودکان مقطع ابتدایی دیده میشود. این اختلال مطابق تعریف راهنمای اختلالات روانی DSM-IV عبارت است از یک وضعیت عصبی-رشدی که براساس الگوی پایدار نقص توجه و بیش فعالی و یا تکانشگری به عنوان ویژگی تکرارپذیر و شدیدتر از همتاهای رشدی مشخص میگردد و علائم ان با سطح رشدی فرد تناسب ندارد. این اختلال با استرس خانواده، ناهنجاری در مدرسه و خطر بزهکاری و سوءمصرف مواد همراه میباشد. کودکان با ADHD در عملکردهای تحصیلی، اجتماعی، هیجانی و تطابقی نسبت به همسالان خود ضعیفتر هستند.
یکی از درمانهای غیر دارویی که اخیرا برای کودکان با اختلال ADHD کشف شده است ماساژدرمانی می باشد. بررسیها نشان داده است افرادی که ماساژ دریافت کرده اند سطح کورتیزول بدن آنها کاهش یافته که این نشان دهنده کاهش استرس می باشد. همچنین بیداریهای شبانه این افراد کمتر شده و زمان خواب راحت آنها زیاد میشود. ماساژ بطور قابل توجهی اضطراب را کاهش میدهد. مطالعات نشان داده است که ماساژ منجر به تغییرات امواج مغز و افزایش هوشیاری(الفا و بتا کاهش یافته و دلتا افزایش مییابد) و بهبود عملکرد ریاضی میگردد. لمس کردن دقت و توجه را بیشتر میکند. مکانیسمهای اصلی که ماساژ درمانی منجر به کاهش بیشفعالی و افزایش توجه میشود شفاف و واضح نیست اما بررسیهای فیزیولوژی و بیوشیمی بیان میکنند که امواج مغز در جهت تشدید هوشیاری تغییر داده میشود. بعلاوه افزایش عملکرد عصب زوج دهم مغزی(عصب واگ) و در نتیجه افزایش فعالیت پاراسمپاتیک در حین ماساژ درمانی باعث آرامش بیشتر و بهبود توجه می گردد. در کودکان با اختلالات بیش فعالی و یادگیری ماساژ، کنترل واگ بر قلب بوسیله بهبود نقص سیستم مهار فیزیولوژی را بالا میبرد و با وساطت و مهار فعالیتهای خودبخودی سطح توجه را افزایش می دهد. بی قراری در این کودکان ثانویه و الگوی بازتاب انتشاری از تخلیه حسی در مغز (فعال کردن بخشهای حرکتی) است که با دریافت ماساژ و لمس شدن از طریق فعال کردن الگوهای مهاری باعث ارامش فرد میشود.
ماساژ درمانی باعث بهبود عملکردهای رفتاری، هیجانی و فیزیولوژی کودکان با ADHD میگردد.
نویسنده : زاهده نعیم،کارشناس ارشد کاردرمانی ، دفتر کاردرمانی رشد کودک، تهران، ایران.
Refrence : Khilnan.s, Field.T, Hernandez-Reif.M,Schanberg.S,Massage Therapy Improves Mood and Behavior of Students with Attention Deficit/Hyperactive Disorder,ADOLESCENCE,2003,38(152).623-38
