نشانههای وجود مشکل احتمالی و تأخیر کلامی در کودکان
اگر شما در مورد گفتار و تکلم کودک خود نگران هستید، در اینجا به چند نکته اشاره شده که با توجه به آنها میتوانید در خصوص مشکل تأخیر کلامی در فرزندتان مشکوک شوید.
باید نسبت به کودکی که به صداها پاسخ نمیدهد یا نمیتواند با در آوردن صدا، منظور خود را برساند، دقیق باشید.
بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی اگر در کودکتان موارد زیر را میبینید آن را پشت گوش نینداخته و پیگیر باشید:
- استفاده نکردن از اشاره و ادا مثل تکان دادن دست در هنگام خداحافظی تا ۱۲ ماهگی.
- استفاده از ایماء و اشاره در ارتباطات به جای به کارگیری کلمات تا ۱۸ ماهگی.
- داشتن مشکل در تقلید صدا تا ۱۸ ماهگی.
- داشتن مشکل در فهم درخواستهای کلامی ساده و انجام آنها.
قبل از ۱۲ ماهگی، کودک باید به صداها هم توجه نشان دهد کودکانی که نسبت به صداها عکس العمل نشان نمیدهند ممکن است دچار مشکلات شنوایی باشند.
اگر کودک بزرگتر از ۲ سال مشکلات زیر را داشت، حتماً او را توسط متخصص مورد سنجش و بررسی قرار دهید:
- اگر او فقط میتواند کلمات و عکس العمل ها را تقلید کند و خود قادر به تولید کلمات یا اصطلاحات به طور خود آگاهانه نیست.
- اگر فقط قادر به بیان صداها و کلمات خاصی که تکرار میشوند میباشد و نمیتواند از گفتار برای ارتباط بیشتر استفاده کند.
- نمیتواند دستورات ساده را بفهمد و اجرا کند.
- اگر تن صدای نا متعارفی دارد (مثلاً صدای خشن و گوشخراش یا صدای تو دماغی دارد).
- اگر گفتار کودک نسبت به سنش، قابل فهم نباشد. والدین باید حدود نیمی از گفتار کودک خود را در ۲ سالگی متوجه شوند و در ۳ سالگی حدود سه چهارم آن را بفهمند. تا ۴ سالگی کلام کودک باید تقریباً به طور کامل فهمیده شود حتی به وسیله افرادی که او را نمیشناسند.
دلایل تأخیر کلامی و زبانی
عوامل زیادی میتواند باعث تأخیر کلامی و زبانی کودک شود. مثلاً یکی از آن عوامل، معیوب بودن سیستم تکلم کودک مثل مشکل در زبان یا سقف دهانش است. تا خوردن زیر زبان میتواند حرکت زبان را در تولید کلام، محدود کند.
بیشتر کودکانی که تأخیر کلامی دارند ممکن است مشکلاتی در مغز داشته باشند به طوری که ارتباط کافی در مغز برای ایجاد و تولید کلام وجود نداشته باشد. این نوع کودکان با مشکل در استفاده از لبها، زبان و فک برای تولید آوا مواجه هستند.
مشکلات گفتاری میتواند تنها مشکل حاصله باشد یا شاید با مشکلات دیگری مثل مشکل در بلع هم همراه باشد. تأخیر کلامی همچنین میتواند نشان دهنده یک تأخیر کلی در همه زمینههای رشد کودک باشد.
مشکلات شنیداری نیز معمولاً به تأخیر در سخن گفتن ارتباط دارد. پس اگر کودکی دچار مشکل گفتاری است حتماً باید از نظر شنیداری آزمایش شود. چنین کودکانی احتمالاً در فهم، تقلید و گفتار مشکل دارند.
عفونت گوش، خصوصاً عفونتهای مزمن میتواند روی قدرت شنیداری تأثیر بگذارد. باید به عفونتهای ساده گوش (که میتواند یک تهدید باشد) اهمیت داد اگر چه شاید تاثیری روی گفتار نداشته باشد.