ADHD یکی از شایع­ترین اختالالات دوران کودکی بوده و در ۳ تا ۷ درصد کودکان مقطع ابتدایی دیده می­شود. این اختلال مطابق تعریف راهنمای اختلالات روانی DSM-IV عبارت است از یک وضعیت عصبی-رشدی که براساس الگوی پایدار نقص توجه و بیش فعالی و یا تکانشگری به عنوان ویژگی تکرارپذیر و شدیدتر از همتاهای رشدی مشخص می­گردد و علائم ان با سطح رشدی فرد تناسب ندارد. این اختلال با استرس خانواده، ناهنجاری در مدرسه و خطر بزهکاری و سوءمصرف مواد همراه می­باشد. کودکان با ADHD در عملکردهای تحصیلی، اجتماعی، هیجانی و تطابقی نسبت به همسالان خود ضعیف­تر هستند.

یکی از درمان­های غیر دارویی که اخیرا برای کودکان با اختلال ADHD کشف شده است ماساژدرمانی می باشد. بررسی­ها نشان داده است افرادی که ماساژ دریافت کرده اند سطح کورتیزول بدن آنها کاهش یافته که این نشان دهنده کاهش استرس می باشد. همچنین بیداری­های شبانه این افراد کمتر شده و زمان خواب راحت آنها زیاد می­شود. ماساژ بطور قابل توجهی  اضطراب را کاهش می­دهد. مطالعات نشان داده است که ماساژ منجر به تغییرات امواج مغز و افزایش هوشیاری(الفا و بتا کاهش یافته و دلتا افزایش می­یابد) و بهبود عملکرد ریاضی می­گردد. لمس کردن دقت و توجه را بیشتر می­کند. مکانیسم­های اصلی که ماساژ درمانی منجر به کاهش بیش­فعالی و افزایش توجه می­شود شفاف و واضح نیست اما بررسی­های فیزیولوژی و بیوشیمی بیان می­کنند که امواج مغز در جهت تشدید هوشیاری تغییر داده می­شود. بعلاوه افزایش عملکرد عصب زوج دهم مغزی(عصب واگ) و در نتیجه افزایش فعالیت پاراسمپاتیک در حین ماساژ درمانی باعث آرامش بیشتر و بهبود توجه می گردد. در کودکان با اختلالات بیش فعالی و یادگیری ماساژ، کنترل واگ بر قلب بوسیله بهبود نقص سیستم مهار فیزیولوژی را بالا می­برد و با وساطت و مهار فعالیتهای خودبخودی سطح توجه را افزایش می دهد. بی قراری در این کودکان ثانویه و الگوی بازتاب انتشاری از تخلیه حسی در مغز (فعال کردن بخشهای حرکتی) است که با دریافت ماساژ و لمس شدن از طریق فعال کردن الگوهای مهاری باعث ارامش فرد می­شود.

ماساژ درمانی باعث بهبود عملکردهای رفتاری، هیجانی و فیزیولوژی کودکان با ADHD می­گردد.

نویسنده : زاهده نعیم،کارشناس ارشد کاردرمانی ، دفتر کاردرمانی رشد کودک، تهران، ایران.

Refrence : Khilnan.s, Field.T, Hernandez-Reif.M,Schanberg.S,Massage Therapy Improves Mood and Behavior of Students with Attention Deficit/Hyperactive Disorder,ADOLESCENCE,2003,38(152).623-38