استرس در کودکان
کودکان مدتها قبل از پا گذاشتن به دوره بزرگسالی، فشار روانی را تجربه میکنند. برخی کودکان با مشکلاتی مانند کشمکشهای خانوادگی، طلاق، تغییر مدرسه، ارتباط با همسایهها و مراقبان خود، فشار گروههای همسال و حتی گاهی خشونت در خانواده یا جامعه مواجه میشوند.
تأثیر فشار روانی روی کودک، به شخصیت، میزان پختگی و نوع سازگاری او بستگی دارد، بنابراین تشخیص این مسئله که فشارهای روانی چه زمانی بر کودکان تأثیر میگذارد، همیشه ساده نیست. اغلب کودکان قادر نیستند احساس خود را دقیق توضیح دهند، برای مثال ممکن است وقتی زمین میخورند بهجای اینکه بگویند: «من زمین خوردهام!» بگویند: «دلم درد میکند»
بعضی از کودکان وقتی تحت فشار روانی قرار میگیرند، گریه میکنند، پرخاشگر، گستاخ یا زودرنج میشوند. برخی ممکن است خوب رفتار کنند، اما نگران، ترسو و وحشتزده شوند. به همان اندازه استرس میتواند بر سلامت جسمی کودک تأثیر بگذارد؛ تنگی نفس (آسم)، تب یونجه، سردرد میگرنی و بیماریهای معده مثل کولیت، سندروم روده تحریکپذیر و زخم معده، بیماری هایی هستند که در موقعیتهای تنشزا شدت مییابند.
پدر و مادر میتوانند به کودکان خود کمک کنند تأثیر فشار روانی را به حداقل برسانند.
- والدین باید ابتدا سطوح فشار روانی خودشان را کنترل کنند. مطالعه خانوادههایی که حوادث تلخ و ناگواری مانند زمین لرزه یا جنگ را تجربه کردهاند، نشان میدهد نحوه سازگاری والدین با فشارهای روانی، بر میزان سازگاری کودکان با مشکلات تأثیر میگذارد. پدر و مادر باید از تأثیر فشار روانی بر روابط زناشویی خود، آگاه باشند و بدانند دعواهای مکرر آنها برای کودکان اضطرابآور است.
- تا حد ممکن، با فرزندان خود ارتباط نزدیکتر و صمیمانهتری برقرار کنند. وقتی فرزندان با والدینشان ارتباط خوبی دارند، احساس بهتری نسبت به خود پیدا میکنند.
- کودکانی که دوستان نزدیک ندارند، اغلب گرفتار فشار روانی میشوند. والدین باید زمینه مناسبی را فراهم کنند تا فرزندشان بتواند کودکان همسن خود را ببیند و با آنهارابطه دوستانه برقرار کند و با برنامهریزی برای دیدار آنها، گردش و بازی و دیگر تفریحات، از روابط دوستانه آنهاحمایت کنند.
- والدین باید با توجه به ویژگیها و علایق فرزندشان، در ذهن خود برنامه روزانهای برای فرزندشان طراحی کنند.
- مهم نیست برنامهای که برای کودکتان در نظر گرفتهاید، چقدر شلوغ است، باید بدانید او در هر سنی که باشد، به بازی و آرامش نیاز دارد. کودکان از بازی برای شناخت دنیای اطراف، بررسی افکار و آرام کردن خودشان استفاده میکنند.