آموزش مهارت نه گفتن به کودکان
مهارت نه گفتن یکی از مهم ترین مهارت هایست که کودکان باید از سن قبل از مدرسه آن را بیاموزند و با ضرر و زیان نداشتن آن آشنایی داشته باشند.
چرا که یکی از نگرانی پدر و مادرها عصر امروز امنیت کودکان است. اینکه چگونه دوستانی خواهد داشت؟ یا انتخاب خواهد کرد؟ اینکه چگونه با آن ها یا جامعه ارتباط برقرار خواهد کرد؟ اینکه کودک چگونه به افراد غریبه نه بگوید چگونه وچطور از دیگران خوراکی یا هر چیز دیگری نگیرد و خیلی محکم و قاطعانه نه بگوید و از حق خودش دفاع کند. یکی از بزرگترین دغدغه شهرهای بزرگ که هم به خانواده، هم به کودک و هم به جامعه آسیب می زند آزارهای جنسی است که درشهرهای خیلی بزرگ به چشم می خورد که در سایر شهرهای کوچک تر هم رواج پیدا کرده و باعث بحران های بزرگ روحی شده است بخصوص در دختربچه ها….
چرا مهارت نه گفتن اینقدر مهم است؟
اگر کودک مهارت صحیح نه گفتن را بیاموزد و با روند آن آشنا شود در هر حال می تواند از حقوق خود که هر جا توسط جامعه و افراد زورگویی که برای خود و دیگران ارزش قائل نیستند دفاع کند.
پس حقوق کودک را پاس بدارید چرا که تمام دنیای ما ریشه در کودکی ما دارد …
چرا کودک نمیتواند نه بگویید؟
قصیر از خود ماست. از معلم های نا آگاه همچون مادر و پدر وقتی که به او می گوییم بشین. پاشو. بخور. بخواب. بپوش….و کودک بی چون و چرا اطاعت می کند وقتی که نه می گوید از طرف ما تنبه می شود وقتی به او آموخته ایم که فقط بله. چشم. قربان را بگوید و ما تعادل و ترازویی برای آن درنظر نگرفته ایم وقتی کودک به مهمانی یا جایی می رود جلوی هم سن ها به او بی احترامی می شود تحقیر و تنبیه (کتک) وقتی به ما می گوید دوستش او را کتک زده و ما می گوییم تو بزرگ تری اشکالی ندارد یا تو کوچک تری باید گوش کنی و ساکت شوی زشت است اینجاست که دوباره حقوقش پایمال شده و می آموزد تحت هر شرایطی سکوت کند و بله بگوید درمقابل تمسخرها. توهین ها. قضاوت ها….
وقتی کودک سرشکسته می شود خود را تنها دریک جهان متفاوت از افراد با روش های تربیتی متفاوت سردرگم می ماند نمی داند چگونه واکنش نشان دهد و کدام درست یا اشتباه است. این است که هویتش را گم می کند وقتی در دادگاه خانواده هیچ قاضی منصفی نیست که از حقوق او دفاع کند یا مجرم است یا متهم و کودک، احساس ارزشمندی و خودباوری می شکند و اعتماد به نفسش کاسته می شود…
چگونه مهارت نه گفتن را به کودک بیاموزیم؟
۱- برای هر اشتباه کودک هرگز و به هیچ عنوان او را سرزنش نکنید چون باعث از بین رفتن اعتماد بنفس و خودباوری کودک می شود. مهارت اعتماد به نفس را به کودکتان بیاموزید چرا که کودکی که نمی تواند به دیگران نه بگوید اعتماد به نفس پایینی دارد.
۲- همیشه به کودکانتان قدرت انتخاب را بدهید. اجازه دهید با مشورت شما خودش انتخاب کند.
۳- از ابتدای کودکی با او نه گفتن را تمرین کنید. مثلا هنگامی که درحال آشپزی یا رانندگی هستید از شما می خواهد برایش قصه بگویید به کودک خیلی محکم بگویید نه الان وقتش نیست یا شب از شما درخواست پاستیل می کند فقط بگویید نه بدون هیچ توضیح تا توبیخی فقط نه و به گریه های کودک بی توجه باشید سعی کنید خواسته را جایگزین کنید یا حواسش را پرت کنید.
۴- با کودک نمایش بازی کنید مثلا شما فرد غریبه هستید و از کودک بخواهید شکلات را از شما بگیرد و شما اصرار ، از کودک بخواهید به شدت واکنش دهد و نه بگوید و محیط را ترک کند.
۵- به کودک بیاموزید هر جا که کسی خواسته ای دارد که باعث ناراحتی او می شود نه بگوید مثلا دوستش از او درخواست خوراکی می کند و به زور می خواهد خوراکی کودک را از او بگیرد بگوید نه من خودم گرسنه هستم و به مربی یا معلم موضوع را گزارش دهد.
۶- بازی نه…مثلا از کودک درخواست چیزهایی را کنید کودک بگوید نه نمیخوام نه نمیخوام .
مثلا شما به کودک باحالت ریتم و بازی بگویید کیفتو میخوام میدی به من
کودک در جواب بگویید…نه نمیخوام نه نمیدم.
همینطور تا چند دقیقه با کودک ادامه دهید تا در ضمیر ناخوداگاه کودک ثبت شود چه جاهایی و برای چه و به چه کسانی نه بگوید. اینقدر این بازی را تکرار کنید که ملکه ذهن کودک شود. البته به کودک بگویید و بیاموزید که هرجا نه نگوید بجا و به موقع.
