یکی از دغدغه های همیشگی خانوادهایی که کودکان دارای اختلال بیش فعالی و کم توجهی دارند مساله عملکردهای مربوط به حافظه این کودکان است. اغلب این جمله که” وقتی کودکمان را دنبال کاری میفرستیم فراموش می کند آن را انجام دهد” برای ما درمانگران جمله اشنایی است . دانستن اینکه چه راهکارهایی برای بهبود حافظه کاری وجود دارد ، شاید بتواند کمک به خانواده ها هم جهت رفتار با کودک و هم کمک به کودکان جهت کاهش علایم مفید واقع شود.
اختلال بیش فعالی-کم توجهی از شایع ترین اختلالات شدی در کودکان است که حدود ۳ تا ۵ درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد. از نشانگان اولیه این اختلال می توان به بیش فعالی،کم توجهی و همچنین عدم کنترل پاسخ و تکانشگری اشاره نمود. نقایص حافظه فعال را منتسب به علایم بی توجهی کودکان دچار نقص توجه و بیش فعالی می دانند . حافظه کاری کارکرد شناختی است که مسئول حفظ اطلاعات آنی و دستکاری و استفاده آن در روزمره است. کودکانی که در حافظه فعال مشکل دارند اغلب در بخاطر سپردن توالی انجام کارها و پیروی از دستورالعمل ها دچار مشکل می شوند.
حافظه کاری به انواع حافظه شنیداری-بینایی [۱]،بینایی-فضایی [۲] و پردازش بر اساس نیاز ذخیره موقت [۳] و دستکاری اطلاعات [۴] معنا شده است.
کودکان دارای اختلال کمبود توجه-بیش فعالی ضعفهایی را در ذخیره بینایی_فضایی،کلامی و عملکرد اجرایی مرکزی،نشان داده اند.
کودکان دارای اختلال یادگیری زبان علیرغم همایندی با اختلال کمبود توجه_بیش فعالی، ضعفهایی را در دو بخش کلامی و ذخیره فضایی علاوه بر مناطق مرکزی حافظه کاری نشان دادند.
راهکارهای مفید در تقویت حافظه کاری:
- استراتژی های آموزشی موثر مثل آموزش اطلاعات جدید در گام های کوچک و همراهی با تمرینات راهنمایی و استفاده از چهار چوب مثل کارتهای نشانه میتواند موفقیت آمیز باشد .
- داوسون و گیور [۵] پیشنهاد میکنند که کودکان با ضعف در حافظه فعال از ذخیره بیرونی یا مکانیسم نشانه(نشانه های دیداری و …)برای کمک به یادآوری و تکمیل فرآیند سود میبرند.
- ساده و چند بخشی کردن دستورالعمل ها
- کودکان را جهت دریافت کمک از معلم و همچنین داشتن دفترچه یاد داشت تشویق کنید،زیرا این امر سردرگمی آنها را کاهش می دهد.
- خواندن و نوشتن و الگوهای ریتمیک خواندن و همچنین قصه های صوتی ساده پیشنهاد می شود.
در نتیجه میتوان در همه سنین با استفاده از راهکارهای مناسب الگوهای حافظه کاری را در این کودک تقویت نمود
[۱] Audiotory & Visual
[۲] Visual_Spacial
[۳] Temporary Storage
[۴] Manipulation of Information
[۵] Dawson & Guare
